Gazeta Podatkowa nr 84 (1438) z dnia 19.10.2017
Kompensata należności - czy obie wierzytelności muszą być wymagalne?
Chciałbym dokonać potrącenia mojej wierzytelności z należnością mojego dłużnika. Dłużnik nie wyraża na to zgody. Co więcej, termin zapłaty mojej należności przez dłużnika jeszcze nie upłynął, a to oznacza, że nie jest ona jeszcze wymagalna. Czy prawdą jest, że w tych okolicznościach bez zgody dłużnika nie mogę doprowadzić do kompensaty naszych należności?
NIE. Kompensata może przybrać formę umowy dwustronnej bądź czynności prawnej jednostronnej. Ten pierwszy wariant z istoty rzeczy wymaga zgody drugiej strony. W omawianym przypadku jest jednak mowa o kompensacie jednostronnej, czyli potrąceniu. W myśl przepisów, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Stanowi o tym art. 498 § 1 Kodeksu cywilnego. Potrącenia dokonuje się przez oświadczenie złożone drugiej stronie.
Z powyższego przepisu wynika zatem, że nie potrzeba zgody drugiej strony, aby dokonać skutecznie potrącenia - kluczowe jest, czy są spełnione wskazane warunki. W praktyce i orzecznictwie powszechnie przyjmuje się, że tylko wierzytelność potrącającego, czyli strony aktywnej, powinna być wymagalna. Ograniczenie warunku wymagalności tylko do wierzytelności strony aktywnej (składającej jednostronne oświadczenie woli) znajduje uzasadnienie w samej konstrukcji potrącenia. Potrącenie jest bowiem równoznaczne z przymusowym spłaceniem wierzytelności przysługującej osobie, która składa oświadczenie woli, a egzekucja wierzytelności niewymagalnej nie może być prowadzona. Dokonując potrącenia, strona płaci równocześnie swój dług. Regułą jest, że termin spełnienia świadczenia w razie wątpliwości poczytuje się za zastrzeżony na korzyść dłużnika, a to oznacza, że nie ma przeszkód, by zobowiązany spłacił dług przed terminem.
Potrącenie wymagalnej należności dłużnika z własną niewymagalną jeszcze wierzytelnością jest dopuszczalne.
Istotne jest, by wierzytelność wobec potrącającego istniała oraz by świadczenie mogło być spełnione.
www.KodeksCywilny.pl - Zobowiązania:
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.VademecumPodatnika.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
20.11.2024 (środa)
25.11.2024 (poniedziałek)
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|