Gazeta Podatkowa nr 57 (1307) z dnia 18.07.2016
Możliwość potrącenia przedawnionych należności
Przedsiębiorca, który kiedyś nabywał od nas towary, znowu prowadzi działalność gospodarczą. Mamy w stosunku do niego wierzytelności, które uległy przedawnieniu. Czy możemy użyć ich na potrzeby potrącenia z wynagrodzeniem za zleconą usługę?
Kompensata umowna i potrącenie ustawowe są sposobami wzajemnych rozliczeń pomiędzy stronami. Potrącenie ustawowe jest uregulowane w art. 498 i następne Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.) i dokonuje się go poprzez złożenie drugiej stronie oświadczenia o potrąceniu. Zgodnie z tym przepisem, gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Skutkiem potrącenia wierzytelności jest ich wzajemne umorzenie do wysokości wierzytelności niższej.
Potrącenie jest, co do zasady, możliwe także w odniesieniu do wierzytelności przedawnionych. Jednak, jak wynika z art. 502 K.c., wierzytelność przedawniona może być potrącona, jeżeli w chwili, gdy potrącenie stało się możliwe, przedawnienie jeszcze nie nastąpiło. Warunkiem dokonania przez Czytelników potrącenia jest więc przedawnienie wierzytelności dopiero po momencie, gdy wierzytelność kontrahenta powstała lub stała się wymagalna. Jeżeli przedawnienie nastąpiło wcześniej lub Czytelnik zamierza dopiero zlecić usługę i rozliczyć się poprzez potrącenie, to będzie ono nieskuteczne.
W przypadku sporu oceny zarzutu potrącenia dokonuje sąd w procesie. Jeżeli zatem kontrahent wystąpi z pozwem o zapłatę, a pozwany podniesie zarzut wygaśnięcia (zaspokojenia) dochodzonej wierzytelności wskutek potrącenia, to do sądu należeć będzie ocena, czy zostały spełnione przesłanki do potrącenia (np. czy wierzytelność przedstawiona do potrącenia istniała i czy nie była przedawniona). Jak wynika z wyroku Sądu Najwyższego z dnia 24 września 2004 r., sygn. akt I CK 141/04, rozstrzygające znaczenie w rozumieniu przepisu art. 502 K.c. ma okoliczność, czy wierzytelność nie uległa jeszcze przedawnieniu w chwili wystąpienia możliwości potrącenia.
Fakt przedawnienia wierzytelności nie jest natomiast przeszkodą do rozliczenia poprzez kompensatę umowną, która dopuszczalna jest na zasadzie swobody umów. Warunkiem jest jednak zgoda obu stron, bowiem jedynie potrącenie ustawowe nie wymaga zgody drugiej strony.
www.KodeksCywilny.pl - Zobowiązania:
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.VademecumPodatnika.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
20.11.2024 (środa)
25.11.2024 (poniedziałek)
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|