Gazeta Podatkowa nr 38 (1809) z dnia 13.05.2021
Samoistne posiadanie nieruchomości w masie spadkowej
Kilka miesięcy temu zmarł mój ojciec. Do spadku na mocy testamentu została powołana jego żona. Majątek po ojcu formalnie nie jest spory. Ojciec przez dziesiątki lat dysponował nieruchomością gruntową. Po jego śmierci z działki korzystała żona (spadkobierca), która teraz planuje wnieść sprawę o zasiedzenie tej nieruchomości. Ja z kolei będę domagał się zapłaty zachowku. Czy przy obliczaniu jego wysokości należy wziąć pod uwagę również wartość stanu posiadania wspomnianej działki, jeśli na dzień śmierci (otwarcia spadku) spadkodawca formalnie nie był jej właścicielem, a jedynie posiadaczem samoistnym?
Nie można wykluczyć sytuacji, że wartość posiadania samoistnego nieruchomości będzie uwzględniona przy ustalaniu wartości spadku, tym samym będzie mieć wpływ na wartość tzw. substratu zachowku. W myśl przepisów, prawa i obowiązki majątkowe zmarłego przechodzą z chwilą jego śmierci na jedną lub kilka osób - tzw. dziedziczenie. Wynika to z art. 922 § 1 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740). Nie należą do spadku prawa i obowiązki zmarłego ściśle związane z jego osobą, jak również prawa, które z chwilą jego śmierci przechodzą na oznaczone osoby niezależnie od tego, czy są one spadkobiercami.
Z literalnego brzmienia przepisu wynika, że masę spadkową tworzą majątkowe "prawa" i "obowiązki". Natomiast stan faktyczny - posiadanie, np. posiadanie samoistne, nie jest w tym przepisie wymieniony. Nie ulega wątpliwości, że w określonych okolicznościach fakt "posiadania" określonej rzeczy ma wymierną wartość ekonomiczną, majątkową. Ma to miejsce m.in. w razie posiadania samoistnego, które ma doprowadzić w najbliższym czasie do zasiedzenia na rzecz spadkobiercy.
W takim przypadku z faktu długiego nieprzerwanego posiadania nieruchomości przez zmarłego spadkobierca może uzyskać wymierną korzyść majątkową, jeśli sam będzie dalej posiadać samoistnie nieruchomość - dolicza bowiem posiadanie spadkobiercy do swojego okresu posiadania. Tym samym może dojść do sytuacji, że niedługo po śmierci spadkodawcy spadkobierca nabędzie własność nieruchomości w dużej części dzięki posiadaniu jej przez kilkanaście (kilkadziesiąt) lat przez zmarłego. Mając na uwadze powyższe, przyjmuje się, że tego rodzaju okoliczność nie może być bez znaczenia dla określania wartości spadku przy ustalaniu zachowku. Niewątpliwie trudności może sprawić wycena wartości takiego stanu posiadania, co może spowodować, że konieczne będzie zlecenie wykonania wyceny przez rzeczoznawcę majątkowego.
www.KodeksCywilny.pl - Spadki:
Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
www.PrawnikRodzinny.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
Terminarz
20.11.2024 (środa)
25.11.2024 (poniedziałek)
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
|