Przekształcenie użytkowania wieczystego we własność

Na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej w 2003 r. nabyłem prawo użytkowania wieczystego nieruchomości, na której planuję budowę. Obecnie jednak jestem zainteresowany wykupieniem jej na własność. Czy jest taka możliwość? Jeżeli tak, to jak powinienem tego dokonać?

Czytelnik nie może żądać i dochodzić sprzedania mu nieruchomości będącej w użytkowaniu wieczystym, istnieje jednak możliwość przekształcenia tego prawa we własność. Przewiduje ją ustawa o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości (Dz. U. z 2012 r. poz. 83).

Użytkowanie wieczyste jest prawem, które jest najbliższe prawu własności i polega ono na oddaniu osobom fizycznym bądź prawnym gruntów stanowiących własność Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego. Chociaż prawo użytkowania wieczystego umożliwia zabudowanie nieruchomości i korzystanie z niej, różni się jednak od własności m.in. koniecznością uiszczania opłat rocznych oraz ograniczeniem czasowym.

Umowa użytkowania wieczystego, co do zasady, może zostać zawarta na okres od 40 do 99 lat, może jednak zostać przedłużona.

Możliwość przekształcenia użytkowania wieczystego w prawo własności nieruchomości dotyczy, co do zasady, osób fizycznych oraz prawnych, które w dniu 13.10.2005 r. (tzn. w dniu wejścia ustawy w życie) były użytkownikami wieczystymi tych nieruchomości bądź ich następców prawnych, czyli np. spadkobierców. W tym celu konieczne jest wystąpienie ze stosownym wnioskiem do starosty wykonującego zadania z zakresu administracji rządowej, w przypadku, gdy oddany w użytkowanie wieczyste grunt jest własnością Skarbu Państwa. Wniosek należy złożyć do wójta (burmistrza, prezydenta miasta, zarządu powiatu albo zarządu województwa), odpowiednio w przypadku nieruchomości stanowiących własność jednostek samorządu terytorialnego (art. 3 ust. 1 ustawy o przekształceniu…).

Właściwy organ wydaje decyzję administracyjną o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego w prawo własności, a ostateczna decyzja jest podstawą wpisu przekształcenia do księgi wieczystej. Jednak osoba, na rzecz której nastąpiło przekształcenie, zobowiązana jest do uiszczenia opłaty z tytułu przekształcenia. Czytelnik zmuszony zatem będzie uiścić opłatę określoną w decyzji o przekształceniu. Wysokość tej opłaty ustalana jest na podstawie przepisów ustawy o gospodarce nieruchomościami i stanowi ona różnicę pomiędzy wartością nieruchomości a kwotą równą wartości prawa użytkowania wieczystego. Podstawą dla ustalenia wysokości opłaty będzie zatem opinia rzeczoznawcy majątkowego. Czytelnik ma jednak prawo do wystąpienia z wnioskiem o rozłożenie na raty opłaty z tytułu przekształcenia na okres nie dłuższy niż 20 lat, przy czym nieuiszczona część opłaty, rozłożonej na raty podlega oprocentowaniu na podstawie art. 4 ust. 4 ustawy (obecnie 2,75% w skali roku). Pomimo tego przekształcenie może być opłacalne, gdyż eliminuje konieczność uiszczania dotkliwej opłaty rocznej z tytułu użytkowania wieczystego.