Opłata z tytułu użytkowania wieczystego gruntu za 2016 r.

Jako użytkownik wieczysty nieruchomości gruntowej zobowiązany jestem do wnoszenia na rzecz gminy opłat rocznych z tego tytułu. Jak ująć w księgach rachunkowych opłatę za użytkowanie wieczyste wniesioną za cały rok z góry?

1. Obowiązek wnoszenia opłat rocznych za użytkowanie wieczyste gruntu

Na wstępie warto przypomnieć, iż użytkowanie wieczyste jest prawem rzeczowym, którego treść i granice określone zostały w przepisach Kodeksu cywilnego oraz w ustawie z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2015 r. poz. 1774 ze zm.). W myśl tych regulacji, użytkowanie wieczyste polega na oddaniu w użytkowanie nieruchomości gruntowej będącej własnością Skarbu Państwa lub jednostek samorządu terytorialnego bądź ich związków osobom fizycznym i osobom prawnym.

Na mocy art. 71 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, za oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste pobiera się pierwszą opłatę i opłaty roczne.

Do tego dnia należy uregulować opłatę z tytułu użytkowania wieczystego gruntu za 2016 r.

Opłaty roczne z tytułu użytkowania wieczystego gruntu wnosi się przez cały okres użytkowania wieczystego, w terminie do dnia 31 marca każdego roku, z góry za dany rok (por. art. 71 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami). Oznacza to, że opłaty za 2016 r. należy wpłacić do 31 marca 2016 r. Wysokość stawek procentowych opłat rocznych jest uzależniona od określonego w umowie celu, na jaki nieruchomość gruntowa została oddana i wynoszą od 0,3% do 3% ceny nieruchomości gruntowej (por. art. 72 ust. 3 ww. ustawy). Nie pobiera się ich za rok, w którym zostało ustanowione prawo użytkowania wieczystego. Właściwy organ (np. organ wykonawczy gminy), na wniosek użytkownika wieczystego złożony nie później niż 14 dni przed upływem terminu płatności, może ustalić inny termin zapłaty, nieprzekraczający danego roku kalendarzowego. W razie wygaśnięcia użytkowania wieczystego opłata roczna z tytułu użytkowania wieczystego za rok, w którym prawo wygasło, podlega zmniejszeniu proporcjonalnie do czasu trwania użytkowania wieczystego w tym roku.

Stawki opłat z tytułu użytkowania  wieczystego są dostępne w serwisie www.wskazniki.gofin.pl w zakładce Inne dane i wskaźniki dla przedsiębiorców

2. Ewidencja opłat rocznych za wieczyste użytkowanie gruntu

Opłatę roczną za wieczyste użytkowanie gruntu zalicza się do kosztów działalności operacyjnej jednostki, ujmując ją w księgach rachunkowych na koncie 40-3 "Podatki i opłaty" lub odpowiednim koncie zespołu 5. Co ważne, jeżeli prawo wieczystego użytkowania gruntu zostało ustanowione po 1 maja 2004 r., na opłatę roczną wystawiona jest faktura. W takiej sytuacji opłaty te podlegają bowiem opodatkowaniu VAT. Ewidencja księgowa takiej opłaty może przebiegać zapisem:

Jeżeli jednak - w ocenie jednostki - wysokość rocznej opłaty za wieczyste użytkowanie gruntu jest istotna i jednorazowe jej zarachowanie w ciężar kosztów bieżącego okresu sprawozdawczego (miesiąca) zniekształci wynik finansowy tego okresu, to koszty tej opłaty - na podstawie art. 39 ust. 1 ustawy o rachunkowości - rozlicza się w czasie za pośrednictwem konta 64-0 "Czynne rozliczenia międzyokresowe kosztów". Opłaconą z góry za cały rok opłatę z tytułu użytkowania wieczystego gruntu można wówczas ująć na koncie kosztów rodzajowych w pełnej wysokości za cały rok (zapisem: Wn konto 40-3, Ma konto 30) oraz równolegle koszty te ująć na koncie 64-0 (zapisem: Wn konto 64-0, Ma konto 49). Odpis kosztów w części dotyczącej danego okresu sprawozdawczego (1/12 co miesiąc) może wtedy przebiegać zapisem:

1) przy ewidencji kosztów wyłącznie na kontach zespołu 4: Wn konto 49, Ma konto 64-0,

2) przy ewidencji kosztów na kontach zespołu 4 i 5: Wn konto zespołu 5, Ma konto 64-0.

W przypadku przyjęcia przez jednostkę uproszczenia polegającego na ujmowaniu kosztów rozliczanych w czasie bezpośrednio na koncie 64-0 - bez uprzedniego księgowania ich na koncie 40 i 49 - odniesienie w koszty tej części opłaty, która dotyczy bieżącego okresu (miesiąca), odbywać się będzie zapisem: Wn konto 40-3, Ma konto 64-0 oraz księgowanie równoległe (przy ewidencji kosztów na kontach zespołu 4 i 5): Wn konto zespołu 5, Ma konto 49.