Obliczanie terminu wypowiedzenia umowy cywilnoprawnej

W dniu 15 lutego 2013 r. otrzymałam wypowiedzenie zawartej umowy cywilnoprawnej. Kiedy upłynie 1-miesięczny okres wypowiedzenia? Czy okres wypowiedzenia liczy się od dnia otrzymania pisma, czy od dnia następnego?

W celu określenia obowiązujących dla konkretnej umowy zasad dotyczących obliczania terminów, należy w pierwszej kolejności ustalić, z jaką umową mamy do czynienia (np. najmu, zlecenia, o świadczenie usług). Ponadto trzeba sprawdzić w treści samej umowy, czy nie zawiera ona szczegółowych zasad regulujących obliczanie terminów. Ich wprowadzanie do umowy nie jest obowiązkowe i z reguły się tego nie robi. Jeśli umowa nie zawiera odmiennych uregulowań określających sposób obliczania terminów, należy sięgnąć do art. 110-116 Kodeksu cywilnego.

Ustalenie, z jaką umową mamy do czynienia, jest istotne dla obliczania terminów jej wypowiedzenia, bo w przypadku niektórych umów przepisy przewidują, że skutek w postaci wypowiedzenia następuje na koniec miesiąca. Tak jest np. przy umowach najmu lokalu. Jeżeli czas trwania najmu lokalu nie jest oznaczony, a czynsz jest płatny miesięcznie, najem można wypowiedzieć najpóźniej na trzy miesiące naprzód na koniec miesiąca kalendarzowego (art. 688 K.c.). Na koniec miesiąca kalendarzowego przesuwa się też skutek w postaci wypowiedzenia umowy najmu lokali mieszkalnych lokatorom na podstawie ustawy o ochronie praw lokatorów… (Dz. U. z 2005 r. nr 31, poz. 266 ze zm.). Przez koniec miesiąca należy rozumieć ostatni dzień miesiąca (art. 113 K.c.).

Jeśli dla danej umowy nie mają zastosowania przepisy nakazujące przesunięcie skutku wypowiedzenia na koniec miesiąca kalendarzowego, to dla obliczenia miesięcznego terminu wypowiedzenia należy zastosować art. 112 K.c. Wynika z niego, że termin oznaczony w miesiącach kończy się z upływem dnia, który datą odpowiada początkowemu dniowi terminu, a gdyby takiego dnia w ostatnim miesiącu nie było - w ostatnim dniu tego miesiąca. Jeśli więc dla danej umowy obowiązuje miesięczny termin wypowiedzenia, a wypowiedzenie otrzymano 15 lutego 2013 r., to termin wypowiedzenia upłynie w dniu 15 marca 2013 r. (bo odpowiada on datą początkowemu dniowi terminu). Gdyby wypowiedzenie otrzymano 31 stycznia 2013 r., to miesięczny termin upłynąłby z dniem 28 lutego 2013 r. - bo luty w 2013 r. ma tylko 28 dni i nie ma dnia "30 lutego". Termin w takim przypadku upływa więc zgodnie z regułą z art. 112 K.c. w ostatnim dniu miesiąca.

Niekiedy dochodzi do błędów przy obliczaniu miesięcznych terminów spowodowanych utożsamianiem terminu miesięcznego z 30 dniami. Miesiąc uznaje się za 30 dni tylko wtedy, gdy ciągłość terminu nie jest wymagana (art. 114 K.c.), np. gdy kilku współwłaścicieli samochodu umówi się, że każdy z nich może korzystać z auta przez tyle dni w roku, aby nie przekroczyć dwóch miesięcy. Nie muszą to więc być dwa miesiące pod rząd. Na potrzeby obliczania takiego terminu miesiąc to 30 dni. Przy wypowiedzeniu umowy zasada ta nie ma jednak zastosowania, bo tu ciągłość terminu jest wymagana.