Gazeta Podatkowa nr 48 (1505) z dnia 14.06.2018
Termin zapłaty zachowku
Mój ojciec przekazał w testamencie spadek swojemu bratu. Ja nie zostałem ujęty w testamencie. Niedługo ma się odbyć sprawa spadkowa potwierdzająca, że spadek przypadnie w całości wujowi. Chciałbym otrzymać od spadkobiercy zachowek. W jakim terminie wuj będzie zobowiązany dokonać na moją rzecz zapłaty stosownej kwoty?
Z opisu sprawy wynika, że w testamencie nie doszło do formalnego wydziedziczenia Czytelnika, tym samym może on jako zstępny dochodzić zachowku. Jeżeli uprawniony nie otrzymał należnego mu zachowku bądź w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny, bądź w postaci powołania do spadku, bądź w postaci zapisu, przysługuje mu przeciwko spadkobiercy roszczenie o zapłatę sumy pieniężnej potrzebnej do pokrycia zachowku albo do jego uzupełnienia. Wysokość zachowku co do zasady wynosi połowę z tego, co uprawniony do zachowku otrzymałby, gdyby doszło do dziedziczenia ustawowego. Przykładowo, gdyby Czytelnik był jedynym zstępnym spadkodawcy, a ten w chwili śmierci nie pozostawał w związku małżeńskim, uprawnionemu przysługiwałby zachowek w wysokości połowy spadku.
Termin wypłaty zachowku praktycznie nigdy nie jest wskazywany w testamencie. Również przepisy regulujące instytucję zachowku nie zawierają zapisów, które bezpośrednio odnosiłyby się do tego zagadnienia. Niemniej brak takiej informacji w testamencie czy w przepisach o zachowku nie oznacza, że spadkobiercy zobowiązani do zapłaty mogą postępować dowolnie. Uprawnienie do zachowku wynika bezpośrednio z przepisów i należy stosować do niego reguły określone w ustawie, które mają na celu ochronę uprawnionego do zachowku. Skutkuje to tym, że w zakresie wymagalności zachowku zastosowanie znajduje art. 455 Kodeksu cywilnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025). Przepis ten przewiduje, że jeśli termin spełnienia świadczenia nie jest oznaczony ani nie wynika z właściwości zobowiązania, świadczenie powinno być spełnione niezwłocznie po wezwaniu dłużnika do wykonania.
Prawidłowe ustalenie wymagalności roszczenia o wypłatę zachowku jest istotne także w związku z przedawnieniem. W omawianym przypadku termin przedawnienia wynosi pięć lat, licząc od ogłoszenia testamentu (art. 1007 § 1 K.c.). Zagadnienie to wzbudza wątpliwości w praktyce. W orzecznictwie można spotkać się ze stanowiskiem, że sformułowanie zawarte we wspomnianym przepisie powinno być odczytywane nie tylko literalnie, ale tak, aby wiodło do rozstrzygnięć uwzględniających słuszny interes uprawnionych do zachowku. Oznacza to, że początek biegu przedawnienia roszczenia o zachowek liczony od chwili wymagalności tego roszczenia powinno się ustalać dla każdego przypadku indywidualnie i nie zawsze będzie to moment "ogłoszenia testamentu", ale np. wezwania dłużnika (spadkobiercy) do zapłaty zachowku.
www.KodeksCywilny.pl - Terminy w umowach i prawie cywilnym:
| Jeśli nie znalazłeś informacji, której szukasz, wejdź do serwisu | ||
| www.UmowyCywilnoprawne.pl » |
Serwis Głównego Księgowego
Gazeta Podatkowa
z obszernym komentarzem »
Firma »
Aplikacja mobilna dla Księgowych »
Księgowego,Kadrowego,VAT »
Serwisy internetowe »
Pobierz darmową aplikację »
Posłuchaj »
Terminarz
20.11.2024 (środa)
25.11.2024 (poniedziałek)
GOFIN PODPOWIADA
Kompleksowe opracowania tematyczne
WSKAŹNIKI
Bieżące wskaźniki wraz z archiwum
KALKULATORY
Narzędzia księgowego i kadrowego
PRZEPISY PRAWNE
Ustawy, rozporządzenia - teksty ujednolicone
| ||||||||||||
|
||||||||||||